Dünya Bankası, Özbekistan'a Elektrik Dağıtım Şebekelerinin Modernizasyonu İçin 100 Milyon dolarlık düşük faizli krediyi onayladı. 100 milyon Elektrik dağıtım şebekelerinin modernizasyonunda kullanılacak. 2024 yılında elektrik dağıtımında altyapının eski ve aşırı yüklü olması nedeniyle teknik kayıplar yaklaşık %13 seviyesinde gerçekleşti.                      Yenilenebilir enerji kaynaklarının dağıtım şebekelerine entegre edilmesi ve elektrik arzının güvenilirliğinin artırılması amacıyla kullanılacak.

Bu programın hayata geçirilmesi için Bölgesel Elektrik Şebekeleri (RES) şirketi de kendi kaynaklarından 50 milyon dolar ayıracak.

Böylece önümüzdeki 5 yıl içerisinde dağıtım altyapısının geliştirilmesine 150 milyon dolar yatırım yapılacak. Bunun, Karakalpakistan ve Surhanderya bölgeleri de dahil olmak üzere öncelikli bölgelerde güvenilir elektrik tedarikinin sağlanmasına yardımcı olması bekleniyor.

Projenin temel faaliyetleri şunlardır:

6.000 km alçak gerilim enerji nakil hattının inşası ve modernizasyonu;

Toplam kapasitesi 250 megavolt-amper olan 1.200 adet dağıtım trafosunun değiştirilmesi ve montajı;

RES şebekelerindeki ticari elektrik kayıplarının azaltılmasına katkı sağlayacak 150 bin akıllı sayacın bağlanması;

Dağıtım şebekelerinin otomasyonu ve dijitalleştirilmesini sağlamak amacıyla 4.000 adet veri yoğunlaştırıcının kurulumu.

Dünya Bankası verilerine göre, 2024 yılında Özbekistan'da elektrik dağıtımında altyapının eski ve aşırı yüklü olması nedeniyle teknik kayıplar yaklaşık %13 seviyesinde gerçekleşti. Dağıtım şebekesi tesislerinin %50'sinden fazlası 30 yıldan uzun süredir faaliyette olup, bu süre standart hizmet ömürlerini önemli ölçüde aşmakta ve sık sık kazalara ve elektrik kesintilerine yol açmaktadır.

Özbekistan, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilen üretim hacmini 25 gigawatta çıkarmayı planlıyor. Ancak Dünya Bankası, dağıtım şebekelerinin acilen modernize edilmemesi durumunda yeni yenilenebilir enerji tedarikçilerinin bağlanmasının imkansız hale geleceğini kaydetti.

Dünya Bankası Orta Asya Direktörü Tatyana Proskuryakova, “Dünya Bankası tarafından sağlanan finansman, Özbekistan'ın 2030 yılına kadar dağıtım altyapısını modernize etme ve genişletme devlet programının uygulanmasına katkıda bulunacaktır. Hükümet programı kapsamında gereken toplam yatırımın yaklaşık 3 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Ülkenin diğer uluslararası ortaklarının ve özel yatırımcıların örneğimizi takip edip RES'in enerji sektörünü geliştirme çabalarını desteklemelerini umuyoruz” dedi.

Programın 2029 yılına kadar aşağıdaki sonuçları vermesi bekleniyor:

RES hizmetlerinin kalitesinden %90 oranında müşteri memnuniyeti sağlanması;

Küçük ve orta ölçekli işletmeler ile konutların ürettiği 50 megavata kadar enerjinin dağıtım şebekeleri tarafından karşılanabilme kapasitesinin artırılması;

Sera gazı emisyonlarının yıllık 450 bin ton karbondioksite düşürülmesi;

RES'te teknik ve yönetim pozisyonlarındaki kadın payını %9'dan (2025'te) %14'e çıkarmak.

https://www.gazeta.uz/ru/2025/05/16/world-bank/

Yorumlar